Thật giả lẫn lộn
dạy nghề sửa chữa xe máy , làm nghề chở xe ôm, kể: “Khi thay dầu nhớt cho xe, người sửa xe đưa cho loại dầu nào thì tôi thay loại dầu đó. Nhiều khi muốn hỏi một loại dầu mình vẫn thường dùng thì tại tiệm sửa xe lại không có. Thế là tặc lưỡi thay luôn cho tiện. Xe của tôi cũng phải loại đắt tiền gì nên đầu cần quá cầu kỳ…”.
Trường hợp như anh Mạnh là khá phổ biến đối với người sử dụng xe máy hiện nay…
Anh Bùi Xuân Dũng (nhân viên cửa hàng sửa chữa-bảo dưỡng xe máy ở Thanh Xuân Bắc, Hà Nội) cũng xác nhận việc hầu hết khách hàng khi bảo dưỡng xe không quan tâm đến việc cửa hàng thay loại dầu nhớt nào cho xe của mình.
Anh Dũng tiết lộ: “Có những cửa hàng sửa chữa, bảo dưỡng xe có một loại dầu duy nhất và cứ thế đưa vào dùng cho mọi loại xe. Đôi khi, trong các đợt khuyến mãi, dầu nhớt đem ra sử dụng sẽ là loại có chất lượng kém đi để đảm bảo giá thành hạ, người dùng tưởng rẻ mà lại hóa đắt”.
Một người sửa xe khác cho biết cửa hàng của anh được một hãng dầu nhớt đầu tư biển hiệu, tủ kính và một mức hoa hồng từ doanh số bán ra. Chủ cửa hàng sửa xe chỉ còn cách… nhiệt tình “tư vấn” cho khách hàng… mua sản phẩm của hãng dầu nhớt nọ.
Về các tỉnh, nhiều người dân sử dụng xe cũ và xe nhập từ Trung Quốc có giá thành rẻ. Kéo theo đó, người dùng các loại xe này không được hưởng các tiện ích thuộc về “quyền lợi của khách hàng” như bảo trì, bảo hành, hướng dẫn sử dụng xe máy… từ nhà sản xuất. Thành thử, nhiều người dùng cũng “bỏ qua” việc sử dụng loại dầu nhớt nào cho thích hợp.
Nhiều khách hàng chỉ biết kêu trời là tại sao vừa mới thay dầu nhớt mà sao xe chạy ỳ ạch, lên ga mà chẳng bốc được. Khi cố chạy thêm một, hai tuần nữa đã thấy sao tốn xăng thế. Lại còn, xe mới chạy chừng nửa tháng mà dầu đã đen đặc lại rồi. Câu trả lời là vì khách hàng đã mua phải dầu có chất lượng thấp.
Dầu nhớt cũng cần “chọn mặt”…
Anh Phùng Văn Huệ (Trưởng phòng Phụ tùng Honda Việt Nam):
“Với các loại xe cũ như Cub, 82… cũng nên sử dụng dầu chất lượng cao để duy trì sức vận hành tốt, tuổi thọ động cơ. Bình thường xe mới thay dầu 1.500 đến 2.000km mỗi lần, nhưng với xe cũ thì đi được 1.000km nên thay.
Khi dùng thước thăm dầu nếu thấy mức độ dưới mức cho phép thì cần thay dầu. Không nên thay một nửa vì dầu cũ khi nóng chảy sẽ làm hỏng dầu mới.
Không vì dùng xe cũ mà dùng dầu mua bên đường, lấy ở các xe téc… không đảm bảo về độ nhớt cần thiết. Ở các vùng nông thôn, có những loại nhớt dùng cho xe công nông chứ không phải đặc chế cho xe máy nhưng người dân vẫn dùng vì thế xe không đủ độ bôi trơn, bịt kín, máy hoạt động dưới công suất, nhiên liệu tiêu hao nhiều hơn…
Viêc phân cấp dầu nhớt là là để xác định chất lượng lượng dầu và người tiêu dùng có thể căn cứ theo đó để chọn loại dầu đảm bảo chất lượng cho xe của mình”
TS. Lê Kim Diên, Phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia về công nghệ lọc hóa dầu, thuộc Viện Hóa học Công nghiệp, khẳng định: Chất lượng dầu nhớt trên thị trường hiện nay chất lượng không cao bằng vài năm trước đó.
Ông nói: “Dầu nhớt hay dầu bôi trơn cũng có xuất phát từ dầu mỏ. Giá nguyên liệu đầu vào là dầu gốc và phụ gia sản xuất hiện nay lên cao làm ảnh hưởng đến giá sản xuất và chất lượng dầu nhớt. Khi dùng dầu không đạt chuẩn sẽ gây những ảnh hưởng xấu nhất định đối với động cơ xe.
Cụ thể, độ linh động của dầu đối với mùa đông, mùa hè kém hơn, sự phản ứng với thay đổi nhiệt độ kém, ví dụ, mùa đông trở nên đặc, mùa hè bị loãng… Nếu nhà sản xuất nhập khẩu dầu gốc ngay từ Trung Đông thì sẽ không thích hợp làm dầu bôi trơn, vì loại dầu gốc này có hàm lượng lưu huỳnh cao, dễ ăn mòn kim loại”.
Trên góc độ thị trường, có một thực tế khiến người sử dụng xe máy hàng bối rối trước thị trường dầu nhớt hiện nay là nhiều hãng sản xuất xe máy chưa thực sự làm tốt khâu dịch vụ chăm sóc khách sau bán hàng.
Nếu dùng xe của SYM, Yamaha, Honda, Suzuki, Lifan… thì kèm theo đó khách hàng cũng muốn biết nên dùng loại dầu nhớt gì, ở đâu thì phù hợp với mỗi loại xe, hãng xe, và các hãng cũng không có hướng dẫn để khách hàng nắm rõ điều này…
Gần đây, chính Honda đã lưu ý vẫn đề này và đưa ra loại dầu nhớt mang nhãn hiệu Honda tương ứng với dòng xe này của hãng. Theo hãng Honda, loại dầu nhớt này được đặc chế riêng để bảo vệ động cơ Honda. Với thị phần áp đảo, nhà sản xuất Honda đương nhiên sẽ thu được lợi nhuận từ sản phẩm này. Nhưng quan trọng hơn là việc giúp người đi xe máy có điều kiện giản tiện nhất chăm sóc chiếc xe của mình.
Được biết, dầu nhớt Honda hiện có 2 loại chính là dầu đơn cấp SAE 40 API SJ và dầu đa cấp (cả nắp đỏ và nắp xanh) SAE 20W-40 API SJ.
Nhưng liệu đa phần người dân đang sử dụng những chiếc xe đời cũ hiện nay có quan tâm đến các loại dầu có “cấp độ chất lượng cao” kể trên? TS. Lê Kim Diên nói: “Người dùng xe đời cũ cũng cần bảo trì động cơ xe bằng cách nên chọn mua dầu nhớt xe máy ở những nơi uy tín, chứ không phải những trạm xăng dầu ven đường”
TS. Lê Kim Diên hướng dẩn người sử dụng xe máy xem kỹ nhãn hiệu để chọn loại dầu nhớt có điều kiện phẩm cấp SG, SH, SJ. Không nên dùng dầu phẩm cấp SC, SD nay đã lỗi thời. Với miền Nam thì có thể dùng dầu nhớt có nhiệt độ đông ở 10 độ C vì thời tiết nóng quanh năm. Còn ở miền Bắc, nên dùng dầu nhớt có nhiệyt độ đông khoảng 0-5 độ C”.
Như vậy, các nhà sản xuất xe gắn máy bên cạnh cuộc đua dầu nhớt, phụ tùng xe, kiểu dáng mới… cũng cần lưu ý, khách hàng của mình cách bảo quản xe sao cho tốt nhất.
Riêng về dầu nhớt, thông tin trên thị trường ngày càng nhiều và đa dạng. Người tiêu dùng buộc phải tự bảo vệ mình bằng cách trang bị những hiểu biết chuyên môn nhất định để có thể tự lựa chọn và “thẩm định” chất lượng tư vấn của các “bác sỹ” xe.