Khi tự kiểm tra xe, nhiều người thường tự thăm dầu và khi thấy dầu đổi sang màu đen thay vì màu hổ phách như lúc mới đổ vào, họ nghĩ rằng dầu đã quá bẩn và cần phải được thay thế. Lối suy nghĩ này sai hoàn toàn về mặt khoa học. Trên thực tế, dầu đổi sang màu đen chứng tỏ rằng nó đang hoạt động hiệu quả, giúp bôi trơn và lấy đi những cặn bẩn hay bụi kim loại sinh ra khi động cơ hoạt động. Sau một thời gian chạy xe, dầu sẽ mất dần đi độ nhớt do những tạp chất này tồn tại quá nhiều trong dầu, và đây mới là lúc bạn cần thay dầu.
Nói tóm lại, bạn nên quan tâm tới độ nhớt của dầu, không phải là màu của nó và nên thay dầu nhớt theo đúng hạn mà nhà sản xuất xe đã khuyến cáo trong sách hướng dẫn sử dụng.
Cách đây nhiều năm, gần như mọi nhà sản xuất ô tô đều khuyến cáo khách hàng nên thay dầu sau mỗi 5000 km đi được. Nếu vượt quá con số trên, các cặn bẩn sẽ có thể tích tụ lại trong động cơ, khiến công suất bị giảm và dễ gây hư hại cho các chi tiết trong máy.
Tuy nhiên điều này đã không còn đúng nữa. Những loại dầu hiện nay với độ nhớt được cải thiện, công thức pha chế mới cùng với trình độ kỹ thuật sản xuất xe ngày càng hiện đại hơn giúp ô tô có thể đi được khoảng 12.000 cây số sau mỗi lần thay dầu. Những chuyên gia từ tạp chí đánh giá nổi tiếng Consumer Reports đã nhiều lần thử nghiệm và rút ra kết luận rằng đa số những loại dầu mới có thể giúp chiếc xe vận hành tốt tới 12.000 km, trừ khi xe hoạt động trong điều kiện cực kỳ khắc nghiệt.
Điều này hoàn toàn đúng - nhưng chỉ trong trường hợp các chất phụ gia đã được các hãng hoà vào dầu từ trước khi đóng chai. Đa số những thương hiệu dầu nhớt nổi tiếng đều cho vào dầu các chất phụ gia giúp tăng độ nhớt, bảo vệ các chi tiết kim loại bên trong máy và thậm chí là cả chống rỉ.
Chính vì vậy, việc đổ thêm các loại phụ gia bán ngoài thị trường có thể sẽ khiến dầu làm việc kém hiệu quả hơn hoặc ít nhất khiến bạn tiêu tiền một cách vô ích. Để cho chắc chắn, hãy xem qua hướng dẫn sử dụng xe xem nhà sản xuất có yêu cầu thêm một loại phụ gia nào không. Tuy nhiên, trong đa số trường hợp, chỉ có những mẫu siêu xe đẳng cấp cao nhất mới đòi hỏi phải sử dụng thêm các loại phụ gia đặc biệt.
Quay trở lại thập niên 70, khi những loại dầu tổng hợp (dầu được tổng hợp từ các chất hoá học như polyalphaolefins, thay vì từ dầu mỏ) mới bắt đầu xuất hiện, chúng không thực sự tương thích với các gioăng trong động cơ. Dầu tổng hợp có thể khiến các gioăng bị co lại và khiến dầu bị rò rỉ ra ngoài. Chính vì sợ điều này, nhiều người vẫn lựa chọn sử dụng dầu nhớt được tinh luyện từ dầu mỏ cho xe của họ.
Tuy nhiên ngày nay điều này đã không hoàn toàn đúng. Các hãng dầu từ lâu đã thay đổi công thức để cho hiện tượng co gioăng không xảy ra. Tuy nhiên, dầu tổng hợp vẫn có thể gây rò rỉ khi sử dụng trên những chiếc xe cũ đã từng có một thời gian dài dùng dầu tổng hợp từ dầu mỏ. Dầu tổng hợp giúp dọn sạch các cặn bẩn trong động cơ, và vô hình chung dọn luôn cả những cặn phủ lấp những vết rạn siêu nhỏ ở các gioăng, khiến dầu bị rò ra ngoài. Đây không phải là vấn đề trên những chiếc xe mới, nhưng nếu bạn đang lái một chiếc xe với tuổi đời từ 15 năm trở lên, tốt nhất bạn không nên chuyển ngay sang sử dụng dầu tổng hợp.
